Stanisław Belniak, Maciej W. Wierzchowski
Rynek nieruchomości gruntowych Skarbu Państwa
Rola gospodarki gruntami w realizacji polityki państwa nabrała szczególnego znaczenia po przystąpieniu Polski z dniem 1 maja 2004 r. do Unii Europejskiej. Ważnych instrumentów prawnych, pomocnych w realizacji polityki państwa w zakresie gospodarowania gruntami dostarcza administracji publicznej ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.).
Przedmiotem artykułu są zagadnienia własnościowe, w praktyce wpływające na racjonalność gospodarowania gruntami Skarbu Państwa. Przyjęto przy tym założenie, że zagospodarowanie to powinno być zgodne z interesem społecznym i jednocześnie spełniać wymogi efektywnego zarządzania majątkiem narodowym. W szczególności naświetlono:
1) Dylemat: użytkowanie wieczyste – własność.
2) Problem racjonalnego pogodzenia dwóch podstawowych sposobów traktowania nieruchomości gruntowych Skarbu Państwa:
• jako incydentalnego, jednorazowego źródła zasilenia budżetu dochodami ze sprzedaży gruntów, oraz
• jako regularnego i długotrwałego zasilanie budżetu z tytułu najmu, dzierżawy, oddania w użytkowanie wieczyste itp.
3) Treść umowy dotyczącej oddania nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste, stanowiącej, że:
• użytkownik wieczysty powinien zagospodarować nieruchomość gruntową w określonym terminie, a także zagospodarować i użytkować zgodnie z celem, na który nieruchomość wieczysta została oddana w użytkowanie wieczyste;
• będąca przedmiotem umowy nieruchomość gruntowa została oddana w wieczyste użytkowanie w określonym celu i cel ten nie może być dowolnie i jednostronnie (samowolnie) zmieniany przez użytkownika wieczystego lub jego następcę prawnego.
4) Ustawowo określone zasady sprzedaży i oddawania w użytkowanie wieczyste gruntów Skarbu Państwa, w tym dotyczące:
• drogi przetargowej lub bezprzetargowej,
• ustalania ceny nieruchomości,
• ustalania stawek procentowych opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego,
5) Możliwości przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntów Skarbu Państwa w prawo własności nieruchomości.
Słowa kluczowe: rynek gruntów, zasób Skarbu Państwa, użytkowanie wieczyste
Market of Land Properties in the Ownership of the Treasury
Land properties economics and management has become particularly important for the implementation of the State policy after Poland joined European Union on the 1st Mai 2004. Legal tools, facilitating implementation of the State policy in the field of land properties economics, have been created by the Act on Real Estate Economics from 21st August 1997.
The paper focuses on ownership issues, important for effectiveness of the process of the Treasury land properties management. The precondition of further discussion is that properties management should fulfill the requirement of public interest and economic efficiency of the national property management. In particular, discussed were following issues:
1. dilemma between eternal land-lease and ownership
2. problem of how to rationally agree two different and basic attitudes towards Treasury land properties;
- as a source of incidental, one-off budget incomes in consequence of land sales
- as a source of regular, long-term rental incomes
3. contents of the eternal land-lease contract, the following clauses:
- land - leaseholder should develop land property within determined period of time, and also develop and utilize according to purpose for which the property has been leased;
- land property has been leased for defined purpose and the purpose cannot be freely and changed by the eternal land-lessee or his legal successor.
4. determined in the Act on Real Estate Economics, rules of the Treasury land properties sales and eternal land-lease, referring to:
- tender or non-tender sale/lease
- determination of real estate sale price
- determination of percentage rate of annual payments for eternal land-lease contract
5. possibilities of conversion of eternal land-lease right of the Treasury land into ownership right
Keywords: land market, state owned property, perpetual usufruct
Cytowanie (APA): Belniak, S., Wierzchowski, M.W. (2009). Rynek nieruchomości gruntowych Skarbu Państwa. Świat Nieruchomości, (3(69)), 12-23.